Interwencje - Afganistan: Transformacja

Rozpoczęta oficjalnie 7 października 2001 r. operacja militarna w Afganistanie otrzymała nazwę „Enduring Freedom” (Trwała Wolność). Koalicja antyterrorystyczna pod przywództwem USA wyznaczyła do przeprowadzenia bezpośrednich działań zbrojnych na terenie Afganistanu niewielkie lekkie siły lądowe oraz liczne lotnictwo. Oczywiście cała operacja nie mogłaby funkcjonować bez odpowiedniego zaplecza logistycznego oraz komponentu morskiego (część ataków była przeprowadzona od strony morza, m.in. przy użyciu pocisków samosterujących Tomahawk). Kierowanie operacją podlegało amerykańskiemu Dowództwu Centralnemu (Centcom – Central Command) z siedzibą w bazie Tampa na Florydzie. Na jego czele stał generał Tommy Franks.
Główny ciężar walk na lądzie przejęły na siebie wojska Sojuszu Północnego. Liczyły one ok. 20 tys. bojowników i były trzykrotnie słabsze od Talibów. Siły zbrojne Talibów liczyły od 45-76 tys. osób. Do tego należy dodać ok.12 tys. bojowników-cudzoziemców z Al-Kaidy.
Pierwsza „faza” operacji rozpoczęła się 7 października i trwała mniej więcej do końca grudnia 2001 r. Pewną cezurą może być tutaj dzień 23 grudnia, czyli przejęcie władzy w Afganistanie przez tymczasowy rząd Hamida Karzaja. Była to główna część operacji Enduring Freedom, której podstawowym celem było obalenie rządów Talibów. Faza druga trwała kilka lat, od grudnia 2001 r. do 5 października 2006 r. Początkowo celem OEF, w tym okresie było poszukiwanie i eliminowanie pozostałych sił Talibów i Al-Kaidy, czego kulminacyjnym momentem była operacja „Anakonda”, przeprowadzona na wiosnę 2002 r. Po okresie względnej stabilizacji w latach 2003-2004, liczba prowadzonych akcji militarnych wzrosła ze względu na zwiększenie aktywności rebeliantów od 2005 r. Cechą charakterystyczną tej fazy jest również to, że od grudnia 2001 r. jest równolegle prowadzona operacja stabilizacyjna ISAF, która stopniowo przejmowała odpowiedzialność za bezpieczeństwo w poszczególnych rejonach Afganistanu. Natomiast 5 października 2006 r. ISAF objęła swoją kontrolą cały obszar kraju, a cele i sposoby działania OEF uległy częściowej zmianie. Tak, więc okres po tej dacie pozwala wyróżnić trzecią fazę trwającą do dziś.
W grudniu 2001 r. w Afganistanie rozpoczęła się misja ISAF. Jej zasadnicza rola polega na szkoleniu afgańskiej armii, wspieraniu władz centralnych w zapewnieniu bezpieczeństwa i stabilizacji oraz w odbudowie kraju ze zniszczeń. W sierpniu 2003 r. dowodzenie w ISAF przejąło NATO. Początkowo obszar działań i odpowiedzialności tej misji ograniczał się w zasadzie do Kabulu i okolic, ale od grudnia 2003 r. zaczął się zwiększać. Na początku była to północ Afganistanu, a następnie zachód (2005 r.) i południe (połowa 2006 r.). Należy zaznaczyć, że w tym czasie OEF cały czas funkcjonowała na terenach nie pozostających pod kontrolą ISAF.
5 października 2006 r. ISAF objęła również kontrolę nad wschodnimi prowincjami Afganistanu. Dotychczasowe dowództwo wojsk koalicji OEF na tym terenie (Combined Forces Command – Afghanistan) uległo likwidacji, a żołnierze, którzy dotychczas mu podlegali przeszli częściowo pod nowe wschodnie regionalne dowództwo ISAF (Regional Command – East, w skrócie RC – E). Tymsamym operacja Enduring Freedom w dotychczasowym kształcie została zakończona, albowiem po tej dacie była ona kontynuowana ale jej cele i sposoby działania uległy częściowej zmianie. Pozwala to wyróżnić trwającą do dziś, trzecią fazę OEF.

Operacja ISAF została podzielona na pięć faz:

Faza 1 – Ocena i przygotowanie do rozmieszczenia sił
Faza 2 – Rozszerzenie geograficzne (opisane wyżej)
Faza 3 – Stabilizacja
Faza 4 – Przekazanie zadań
Faza 5 – Wycofanie sił

Do chwili obecnej zrealizowano dwie pierwsze fazy. Natomiast w trakcie realizacji jest faza trzecia – stabilizacja. Niestety w żadnych dokumentach nie określono perspektywy czasowej zakończenia tej, jak i kolejnych faz operacji.

Obecnie struktura organizacyjna ISAF podległa Dowództwu ISAF w Kabulu składa się z 5 dowództw regionalnych oraz sił teatru działań. Tym pierwszym podporządkowane pododdziały manewrowe wojsk lądowych, prowincjonalne zespoły odbudowy (PRT) oraz zespoły doradczo-szkoleniowe (OMLT – Operational Mentoring and Liaison Team).

Realizujące przede wszystkim działania stabilizacyjne zespoły PRT są najbardziej widocznym, a także wyjątkowo ważnym komponentem w ramach ISAF. Obecnie w całym Afganistanie jest ich 26. Do najważniejszych obszarów działań tych zespołów należy:

-wspieranie władz afgańskich w zapewnieniu stabilizacji i bezpieczeństwa
-starania celem zapewnienia wsparcia ludności cywilnej dla działań podejmowanych przez społeczność międzynarodowa, ISAF i rząd afgański
-wspieranie działalności państw grupy G-8 w obszarze reform sektora bezpieczeństwa
-pomoc władzom państwowym w budowie struktur administracyjnych oraz infrastruktury kraju
-zapewnienie koordynacji cywilnych organizacji rządowych i pozarządowych w realizacji zadań odbudowy kraju

Obecnie w operacji ISAF uczestniczy ok. 51 tys. żołnierzy z 41 państw.

Dorzucę jeszcze jakieś mapki i dodam coś od siebie. Mam sporo informacji na ten temat, ale ciężko mi to przefiltrować i zrobić jakąś skondensowaną formę a z resztą i tak będę mówił z głowy.